داستان فولکلور کردی ایلامی
جمعه, ۱ آبان ۱۳۹۴، ۰۹:۴۵ ب.ظ
ئه‌سپ لێوه نگارش و
تحقیق: عباس محمدزاده
یه‌کێ بۆ، یه‌کێ نه‌ۆ، بێجگه خودا، که‌سێ نه‌ۆ، پاتشاێ بۆ، زاڕوو
نێاشت. یه‌ێ روژ ده‌ورێشی دوعاێ ئه‌ڕاێ نۆسان. چه‌ن مانگ وه پێ چگ، ژن پاتشا هه‌فت
گله گووشت هاورد. وه‌زیر له ترس پاتشا، سه‌ندووق چووینێ هاورد، گووشته‌یله خسته
ناوێ و سه‌ندووقه خسته ناو ده‌لیا! سه‌ندووقه لا گرت و که‌فته ناو ئاسیاوێ!
لووینه وه خوه‌شحاڵی سه‌ندووقه برده ماڵ و شکانه‌ێ، وه‌ختێ
گووشته‌یله دی چه‌قوو دا لێان. ئه‌وانه بۆنه هه‌فت کوڕ. لووینه یه‌کێ لێان دا
ژنه‌ێ و شه‌ش تر دا وه دایکان تا گه‌وراێان بکه‌ن.
ده لاێ تره‌و، وه‌ختێ ده‌ورێش هاته‌وه، وته پاتشا: ئه‌ڕا ئه‌وانه
خستنه ناو ده‌لیا؟ و دوجاره دوعا نۆسی. نوو مانگ وه پێ چگ، ژن پاتشا هه‌فت گله
گووشت تر هاورد. ئیجاره پاتشا چه‌قووه وه شان و گووشته‌یله بۆنه هه‌فت کوڕ
نازار!
چه‌ن ساڵ وه پێ چگ. باوگێان مرد. گشت چشته‌یلێان له ده‌س دان. ته‌نیا
سێ چشت ئه‌ڕایان ما.
قاتر شه‌لێ، جام که‌لێ، تفه‌نگ
چه‌کێ.
هه‌فت کوڕ ده ژاری، وه‌رد داڵگیان کووچ کردن تا شه‌و ده ساراێ
چووڵێ ئاگرێ ده‌م دان.
ئێسه بچیمه سه‌ر، وه‌سه‌رهات ئه‌و هه‌فت براگه!
ئه‌وانیش گه‌وراو بۆن. یه‌ێ روژ وه‌رد ژن لووینه قیڕ قاڕ کردن و ده‌و
وڵاته کووچ کردن تا ده ساراێ چووڵێ خستن. وه‌ختێ نووڕین دین ده‌ێ سارا ئاگرێ
کریاگه. ئه‌وان وتن: دو که‌س لێمان بچوو، بزانێ ئه‌وان کیین؟
وه‌ختێ برایل چگنه نزیک ده‌نگێ ژنه‌فتن که وت: هه‌ێ کوڕه‌یل، ئیوه
هه‌فت براێ تر دێرن که نیه‌زانم ئێسه هانه کوو؟ ئیوه کوڕ پاتشان، ئیوه...
ده‌ێ وه‌خته برایل فامین که یانه هه‌فت برا و داڵگیانن! چگنه
نزیک، ده‌س خستن ده مل یه‌کتری و گشتێ که‌فتنه رێ وه‌ره‌و شار گه‌پێ!
وه‌ختێ چگن وه ئه‌و شاره، پاتشاێ ئه‌وان، فره هورمه‌تێان گرت. وه‌لێ
وه‌زیر نه‌خشه‌ێ کیشا تا له‌ناو بوه‌ێگێان.
وه‌زیر وت: پاتشا ئه‌سپ لێوه و مایین شه‌که‌ر خان خوازێ! یان ئه‌سپه
بێارن یا بچنه ناو زندان! یه‌کێ له کوڕه‌یل وت، من چم و که‌فته رێ، ئمجا پیاگ
زانا و گه‌پێ دی. پیاگ زانا وت ئه‌سپ لێوه تا ئێسه هه‌زار که‌س کووشتگه!
کوڕ وت: ئه‌ێ پیاگ گه‌ورا، تو باته یارمه‌تیم بده‌ی.
خوڵاسه، پیاگ گه‌پ وت: بچوو وه ئه‌و کۆه، چاڵ ئاوێ هه‌سه که ئه‌سپ
لێوه هه‌فته‌ێ یه‌ێ جار لێ تێر خوه‌ێ. له لاێ ئه‌وه، چاڵ تر دورست بکه، ئاو
ناو ئی چاڵه بڕشن له ناو ئه‌و، ئمجا پڕ چاڵه ئه‌وه‌ڵه، قیل بکه، وه‌ختێ ئه‌سپ
لێوه خوازێ ئاو بخوه‌ێ، ده‌سه‌یلێ له ناو قیل گیر که‌ێ، ئمجا...
کوڕ چگ، ئه‌و جوره‌یش کرد. ئمجا خوه‌ێ هه‌شار کرد.
وه‌ختێ نووڕێ، دنیا بۆ وه ته‌م و توز! ئه‌سپ لێوه نف نا له ئاو وه‌لێ
ده‌سه‌یلی له ناو قیل گیر کرد.
ئمجا کوڕ و شمشێره له ناو
برده‌ێ و سوار مایین شه‌که‌ر خان بۆ و ئه‌ڵگه‌ردیا. وه‌ختێ هاته نزیک ده‌ریا،
مایین شیپان! کوڕ دی چل نووماێ ره‌نگین له ناو ده‌ریا هاتنه ده‌ر و که‌فتنه
شوون داڵگێان. تو نه‌ۆش، مایین شه‌که‌ر خان له ترس ئه‌سپ لێوه، نوومایله‌ێ خستگه
له ده‌ریا، تا ئه‌سپ لێوه نه‌کوشێگان! خوڵاسه کوڕ مایین شه‌که‌ر خان دا وه
پاتشا و هه‌و شه‌وه وه‌رد داڵگێ و سێنزه براگه‌ێ ئه‌ڵگه‌ردیان وه‌ره‌و وڵاته‌ی
خوه‌یان...
میشه ترجمه ایم داستان رو بگین